İşveren Haklı Fesih Sebepleri

İşveren Haklı Fesih Sebepleri, işçinin davranışlarından veya işin yürütülmesinden kaynaklanan, iş sözleşmesinin devamını dürüstlük kuralı çerçevesinde çekilmez hale getiren ve işverene derhal fesih hakkı tanıyan durumlardır. Türk İş Kanunu’nda düzenlenen bu sebepler, işverenin herhangi bir ihbar süresi veya kıdem tazminatı ödemeksizin iş sözleşmesini sona erdirebilmesine imkân tanır. Örneğin, işçinin işverene veya iş arkadaşlarına karşı sataşması, işyerinde hırsızlık yapması, güveni kötüye kullanması veya mesai saatlerinde iş görme borcunu kasten yerine getirmemesi bu kapsamdaki davranışlara örnek gösterilebilir.

İşveren Haklı Fesih Sebepleri, sadece işçinin davranışlarıyla sınırlı değildir; işçinin sağlık durumu veya zorlayıcı sebepler de bu kapsamda değerlendirilebilir. İşçinin uzun süre işe gelmemesi, sağlık raporlarıyla işin gereğini yerine getiremeyeceğinin ortaya çıkması ya da işyerinde meydana gelen olağanüstü haller, işverenin derhal fesih hakkını kullanabileceği durumlardandır. Bu tür sebeplerin varlığı halinde işveren, yasada belirtilen süreler içinde fesih hakkını kullanarak hem işyerindeki düzeni korur hem de hukuki yükümlülüklerini yerine getirmiş olur.

İşverenin Haklı Fesih Sebepleri

İşverenin haklı fesih sebepleri, Türk İş Kanunu’nun 25. maddesinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş ve işverenin iş sözleşmesini derhal sona erdirme hakkını doğuran özel durumlardır. Normal şartlarda işverenin iş sözleşmesini feshetmek istemesi hâlinde ihbar sürelerine uyması ve işçiye kıdem tazminatı gibi haklarını ödemesi gerekir. Ancak işçinin davranışları veya işin yürütülmesinden kaynaklanan olağanüstü durumlar söz konusu olduğunda, işverenin sözleşmeyi derhal feshetme yetkisi doğar. Bu hak, hem işyerindeki disiplinin korunmasını hem de işverenin güven ilişkisinin zedelenmesinin önlenmesini amaçlar.

İşverenin haklı fesih sebepleri üç ana başlık altında incelenir:

Sağlık sebepleri: İşçinin kendi kastı veya derli toplu olmayan yaşam tarzı nedeniyle hastalanması ya da sık sık hastalanması, sağlık raporlarına göre işini yapamayacak durumda olması işverene haklı fesih imkânı verir.

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller: İşçinin işyerinde hırsızlık yapması, işverenin güvenini kötüye kullanması, işyerinde kavga etmesi, iş arkadaşına veya işverene sataşması, mesai sırasında işini aksatması bu kapsamdadır.

Zorlayıcı sebepler: İşyerinde bir haftadan fazla süreyle çalışmayı durduran zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması, örneğin doğal afet, uzun süreli elektrik kesintisi gibi olağanüstü durumlar da fesih hakkı doğurabilir.

Bu haklı fesih durumları, işçinin tazminatsız olarak işten çıkarılması sonucunu doğurur. İşverenin fesih hakkını kullanırken dikkat etmesi gereken en önemli husus, haklı fesih sebebinin öğrenilmesinden itibaren 6 iş günü içerisinde fesih hakkını kullanmasıdır. Aksi hâlde fesih hakkı düşer. Ayrıca fesih yazılı olarak yapılmalı ve sebep açıkça belirtilmelidir. Bu sayede ileride doğabilecek hukuki uyuşmazlıkların önüne geçilmiş olur. Haklı fesih uygulaması, hem işverenin haklarını korumaya hem de işyerinde düzen ve verimliliğin devamını sağlamaya yönelik etkili bir yoldur.

İşveren Haklı Fesih Sebepleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İşveren Haklı Fesihte İhbar Tazminatı Ödemek Zorunda mı?

Hayır, haklı fesihte işveren ihbar tazminatı ödemez. Ancak işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmuşsa, bazı haklı fesih durumlarında kıdem tazminatı ödenebilir.

İşveren Hangi Sürede Haklı Fesih Hakkını Kullanmalıdır?

İşveren, haklı fesih sebebini öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde fesih işlemini başlatmak zorundadır. Bu süre geçerse haklı fesih hakkı düşer.

İşçinin Sağlık Sorunları Haklı Fesih Sebebi midir?

Evet, işçinin uzun süre işe gelmemesi veya sağlık raporlarına göre görevini yapamayacak durumda olması haklı fesih sebebi sayılır. Ancak işveren bu durumda belirli şartlara dikkat etmelidir.

Haklı Fesihte İşveren İşçiye Kıdem Tazminatı Öder mi?

Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeniyle yapılan fesihte kıdem tazminatı ödenmez. Ancak sağlık sebepleri gibi bazı haklı fesih türlerinde kıdem tazminatı ödenebilir.